بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم کشاورزان در به‌کارگیری شیوه‌های حفاظت منابع آب‌وخاک در دشت جایدر (شهرستان پل‌دختر)

آشنایی با تصمیم کشاورزان در به‌کارگیری شیوه‌های حفاظت از منابع آب‌وخاک امری ضروری در توسعة روستایی و ابزار، و سیاستی برای دستیابی به اهداف حفاظتی از این منابع است که درنهایت سبب حفاظت منابع آب‌وخاک، سیاست‌های زیست‌محیطی و دستیابی به کشاورزی پایدار می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تصمیم کشاورزان درمورد استفاده از شیوه‌های حفاظت از منابع آب‌وخاک در مناطق دشتی انجام شده است. جامعة آماری شامل خانوارهای کشاورز دشت جایدر است (1031N=) که با استفاده از فرمول کوکران 120 خانوار به‌عنوان نمونه انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه است و برای شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری کشاورزان از آزمون‌های t تک‌نمونه‌ای، کای‌دو و مدل لجستیک استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بین متغیرهای مورد نظر با تصمیم کشاورزان در به‌کارگیری شیوه‌های حفاظت این منابع ارتباط معنا‌داری وجود دارد. متغیرهای نیروی کار خانواده، فاصلة محل سکونت تا مزرعه، اندازة مزرعه و شیب به‌طور چشمگیری بر تصمیم کشاورز در این زمینه تأثیرگذارتر بوده‌اند. به‌جز متغیر فاصله از مزرعه (اثر منفی و معنادار) اثر سایر متغیرها مثبت و تعیین‌کننده بوده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد عوامل اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی نقش بیشتری در تصمیم کشاورزان در اتخاذ شیوه‌های مناسب برای حفاظت از آب‌وخاک داشته‌اند؛ بنابراین، می‌توان گفت بهترین راه حفاظت از منابع، توجه به نیازهای زیست‌محیطی محلی و عوامل اجتماعی و اقتصادی کشاورزان است که در کاهش تخریب محیط‌زیست و افزایش تولید محصولات کشاورزی مؤثر است.